Operatie

Een uitname operatie vindt plaats nadat de patiënt hersendood is verklaard en de overlijdensverklaring is opgesteld. Hersendood is een omstreden criterium en wordt door vele artsen, als een onjuist criterium beschouwd. Het hersendood criterium wordt door hen beschouwd als slechts een criterium, waardoor een patiënt juridisch als dood mag worden beschouwd, terwijl de patiënt nog bij lange na niet dood is. Deze overlijdt fysiek eerst op de operatietafel. Niet eerder!    

De wet beschouwt het lichaam van de donor die “hersendood” is verklaard als een stoffelijk overschot. Wat niet te begrijpen valt is waarom de donor dan vastgebonden dient te worden tijdens een uitname operatie. Een stoffelijk overschot is immers dood, en kan geen reflexen meer vertonen? Hetzelfde geldt voor het toedienen van medicatie zoals spierverslappers en andere medicatie. Dood is immers dood en dan zou de patiënt/donor toch niet meer op externe prikkels moeten reageren? Of is er iets anders aan de hand? Is de (hersen-)dood verklaarde toch niet zo levenloos als verondersteld wordt?

Iemand die hersendood is, zou ook geen bewustzijn meer hebben. Cardioloog Pim van Lommel geeft in zijn boek “Eindeloos bewustzijn” (klik hier) aan dat bewustzijn verder gaat dan het moment van hersendood.

Wie kan vertellen of de donor die vanaf zijn keel tot zijn kruis wordt open gesneden/gezaagd, daar geen weet van heeft en er niets van voelt?

Tijdens een uitname operatie na hersendood wordt het lichaam zo lang mogelijk in leven gehouden. Het belang van de ontvanger van de organen staat voorop. Zo ook in de pré-operationele fase waarbij de donor medicatie ontvangt om diens organen zo mogelijk te kunnen conserveren dan wel voor te bereiden op de ontvanger.

Een donor die doneert op basis van de hersendood sterft twee keer. Eerst (juridisch) na het vaststellen van de dood op basis van een protocol en vervolgens (feitelijk) als het hart er mee stopt en dat gebeurt op de operatietafel. Indien het hart bij de uitname-operatie niet wordt uitgenomen blijft het nadat de beademing is stilgezet nog tussen de vijf tot vijfentwintig minuten doorkloppen, ook al zijn de nieren en de lever verwijderd.

Donoren die doorgaans geen anesthesie krijgen, reageren veelal op de eerste snede van een uitname chirurg door verhoogde zweetproductie, een verhoogde bloeddruk en polsslag. Bij een normale operatie weet de anesthesist dan dat hij moet ingrijpen door extra anesthesie toe te dienen.

Het adrenaline gehalte kan stijgen tot 2000 procent (tweeduizend!).

Wanneer een donor onverhoopt tijdens een uitname operatie een

hartstilstand krijgt wordt deze door uitwendige massage getracht te “reanimeren”. 
Hoe dood is de hersendood verklaarde, wanneer hij nog volop tekenen en symptomen van leven vertoont?
Graag verwijs ik ook naar de notitie “Hersendood en orgaandonatie”, klik hier. Deze wetenschappelijke notitie bevat uitvoerige informatie waarvan ik dankbaar gebruik gemaakt heb.

Naschrift

• De uitname-operaties worden verricht door speciale teams, de zogenaamde Zelfstandige Uitneem Teams. Deze teams zijn 24/7 beschikbaar en rijden door het land om organen te “oogsten”. Tot het instellen van die Zelfstandige Uitneem Teams is men overgegaan omdat bij de “gewone” artsen en het ondersteunend medisch personeel in toenemende mate weerstand tegen de uitname-operaties ontstond.

• Uitname operaties vinden doorgaans ’s avonds of ‘s nachts  plaats. Op die momenten zijn de operatiekamers doorgaans niet bezet. En natuurlijk wordt de overlijdensakte van de donor eerst opgesteld op de dag van de uitname operatie. Dat scheelt het ziekenhuis een dag IC-kosten. Kosten gemaakt voor de patiënt worden immers door zorgverzekeraars vergoed tot aan het moment van overlijden.

Linken en cases
• Wat je als donor moet weten
• Getuigen-verhalen